واقعه ی عاشورا ، با همه ی بزرگی مصیبت و بی هماوردی فجایعی که بر بزرگترین انسانهای تاریخ داشت، درسهای فراوانی دارد. توجه به این مسئله که در کنار شور حسینی نباید شعور حسینی فراموش شود و از قطره قطره اشکهایی که بر اباعبدالله (علیه السلام) ریخته می شود باید درس گرفت و در زندگی به کار بست، خود از درسهای عاشوراست. در میان معاصرین یکی از بزرگترین اندیشمندانی که توجه ویژه ای به این مسئله داشته اند مرحوم علامه محمد تقی جعفری(ره) بودند که مجموع سخنرانی ها و مطالب ایشان در این خصوص در کتاب "حسین، شهید فرهنگ پیشرو انسانیت" منتشر شده است. به لطف خدا بعضی از مطالب ایشان در ایام محرم باز نشر خواهد شد که دومین قسمت آن را در ادامه می خوانید...

از زیباترین جلوه های عاشورا، جوانمردی امام در رویارویی با شقی ترین افراد تاریخ است. جوانمردی که حتی در میدان جنگ هم ادامه داشت و میان هیاهوی جنگ و نابرابری ها گم نشد.

واقعه عاشورا بزرگ ترین مکتب درس انسانیت در جهان است. مکتبی که بدون هیچ چشم داشت و منتی عمیق ترین و اصیل ترین روش های دستیابی به انسانیت و جلوه های آن در اجتماع را به ما می آموزد و موجب رشد ما می گردد. جوانمردی از ابعاد وجودی امام حسین (علیه السلام) است که جز از انسانی تکامل یافته و دارای روحی الهی برنمی آید و صداقت و نیت نیکوی امام در این رفتار بزرگ چنان در عمق جانمان نفوذ می کند که شیرینی آن در دلمان نشسته و با تمام وجود آن را احساس می کنیم.
رفتار امام حسین (علیه السلام) در سفر یا حضر، در جنگ یا صلح، با دوست یا دشمن از حد و حدود انسانیت خارج نبوده و مثلاً چنین نبود که اکنون در مقابل عمر سعد ایستاده ام و چون او از دشمنان خدا و ماست پس جواب سؤال او را ندهم بلکه امام از بالاترین مقام انسانیت برخوردار بودند و بر اساس همین دارایی با دیگران برخورد می کردند نه حقارت و دور بودن آن ها از انسانیت.
جلوه جوانمردی امام در رویارویی با لشگر حر

لشگر حر در مسیر کربلا راه را بر امام و یارانشان بستند و اجازه عبور به امام را ندادند. این واقعه را بارها شنیده یا خوانده ایم. در لحظه لحظه این واقعه، حوادث سازنده و گوناگونی رخ داده است. اما آنچه اکنون مدنظر ماست، داستان سیراب شدن لشگر حر به دست یاران امام حسین(علیه السلام) است.
هنگامی که لشگریان حر در مسیر امام قرار گرفتند و راه را بر آن ها بستند و امام خستگی آن ها را مشاهده نمودند، به یاران و همراهان خود سپردند تا از آبی که همراه خود داشتند لشگریان حر و حتی اسب های آنان را هم سیر کنند! آیا این اتفاق جز از انسانی کامل که خدا را در هرلحظه ناظر اعمال خود می داند و رفتار او الهی است، برمی آید؟ جز این است که آن ها دشمن امام بودند؟ راه را بر امام و خانواده ایشان بسته بودند؟ غیرازاین است که آن ها چند روز بعد حتی آب را هم بر اهل بیت و فرزندان خردسال دریغ نمودند؟ آیا امام لشگریان کفر را نمی شناخت؟ امام می دانست با چه کسانی طرف است. قطعاً آن ها به دنبال امام نیامده بودند که به او خوش آمد بگویند و جا و منزلی مناسب برای استراحت به اهل بیت امام بدهند. اما رفتار امام چگونه بود؟! امام حتی به سیراب شدن حیوان آنان نیز توجه داشت.
علی ابن طعان محاربی از سپاهیان حر بود و آخر از همه به کربلا رسید. امام زمانی که تشنگی او را دیدند به او فرمودند: شتر را بخوابان و به مشکی اشاره نمودند و گفتند از آن آب بخور. علی ابن طعان محاربی شیوه آب خوردن با مشک را نمی دانست و نمی توانست آب بخورد. امام خودشان به او کمک کردند تا با مشک آب بخورد.
صلی الله علیک یا اباعبدالله... سلام و درود بر این همه انسانیت
واقعه عاشورا بزرگ ترین مکتب درس انسانیت در جهان است. مکتبی که بدون هیچ چشم داشت و منتی عمیق ترین و اصیل ترین روش های دستیابی به انسانیت و جلوه های آن در اجتماع را به ما می آموزد و موجب رشد ما می گردد.
جلوه جوانمردی امام در شب عاشورا

در شب عاشورا، شمر برای حضرت عباس(علیه السلام) و برادرانشان امان نامه آورد. این امان نامه به آن علت بود که حضرت عباس(علیه السلام) از نسب مادری خویش در قبیله ای با شمر به هم می رسیدند. همین مسئله سبب شده بود تا آن فرد کوته فکر امان نامه به دست به سمت خیمه های امام و یارانشان راه بیفتد. شمر به نزدیکی خیمه ها آمد و حضرت عباس(علیه السلام) را صدا زد. حضرت جواب شمر را ندادند زیرا می دانستند او بی قصد و غرض شوم به آنجا نیامده است. امام حسین(علیه السلام) که متوجه بی پاسخ ماندن صدازدن های شمر شدند به حضرت عباس(علیه السلام) فرمودند: «جواب او را بدهید اگر چه فاسق است.»
امام توجهشان به انسانیت انسان بود، به روح انسان که حتی نمی خواستند سلام دشمنشان بی پاسخ بماند. این جمله که «اگرچه فاسق است اما جواب او را بدهید.» می تواند از بزرگ ترین درس های عاشورایی برای ما باشد، اگر علت آن را بتوانیم درک کنیم. عظمت روحی و انسانیت امام نتیجه ای جز این جوانمردی ها و مردانگی ها در وجود امام نداشت. جوانمردی که حتی با دشمن خود و هنگام نا عدالتی ها و جنگ و کارزار هم در رفتار امام موج می زد.
خدایا! پروردگارا! تو را سوگند می دهیم به آن عظمتی که این سرور شهیدان از خود در تاریخ به یادگار گذاشت ما را در درس های کلاس این انسان الهی مردود نفرما. امین